این استان ها بیشترین و کمترین محلههای حاشیه نشین را دارند | زنگ خطر حاشیهنشینی به صدا در آمد
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۱۵۵۷
به گزارش همشهری آنلاین، براساس آمارهای سال۱۳۹۵ بالغبر ۱۹.۵میلیون نفر از جمعیت آن زمان کشور در بافتهای ناکارآمد (فرسوده، تاریخی و سکونتگاه غیررسمی) سکونت داشتهاند و حرکت ملی بازآفرینی شهری و نهضت ملی مسکن بهمنظور حلوفصل همین مشکل قدیمی به راه افتاد.
حالا اما، آخرین برآوردهای دبیرخانه ستاد ملی بازآفرینی شهری حاکی از این است که فقط جمعیت حاشیهنشینان کشور از سال ۱۳۹۵ تاکنون ۱۴.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در سال ۱۳۹۵طبق آمارهای رسمی ۲۴.۴درصد از جمعیت کشور در بافتهای ناکارآمد اعم از بافتهای فرسوده، تاریخی و سکونتگاههای غیررسمی و حاشیهای سکونت داشتند. این آمارها در سایه بیعملی سالهای گذشته در حوزه مسکن و همچنین تنشهای اقتصادی که مسکن و معیشت مردم را بهشدت تحتتأثیر قرار میدهد، وخیمتر شدهاند و یکی از اهداف دولت در احداث ۴میلیون مسکن در ۴سال و همچنین تسریع بازآفرینی شهری، جلوگیری از رشد همین پدیدههای مخرب اقتصادی و اجتماعی و همچنین جبران مافات گذشته بوده است.
در این میان، شهرداریها نیز بر تسریع در بازآفرینی بافتهای فرسوده با استفاده از ظرفیتهای نهضت ملی مسکن تأکید دارند و براساس آمارهای مرکز پژوهشهای مجلس حضور اثرگذاری در این حوزه داشتهاند بهگونهای که بیش از ۱۰۰درصد تعهدات آنها در حوزه تخصیص اعتبار به بازآفرینی شهری محقق شده است.
البته که نه آن تلاشها و نه این اعتبارات قادر به مهار سریع بافتهای ناکارآمد نیستند و باید در یک دوره چند ساله، ضمن توجه به ثبات اقتصادی، عزم جدی برای اصلاح ساختار بازار مسکن و بازیابی توان مالی ساکنان بافتهای ناکارآمد بهکار گرفته شود.
راساس آمارهای مربوط به سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، مجموع مساحت بافتهای ناکارآمد اعم از بافت فرسوده، تاریخی و سکونتگاه غیررسمی در سطح کشور برابر با ۱۶۲هزار و ۶۶۷هکتار بوده است و درمجموع حدود ۵میلیون و ۸۳۷هزار خانوار با جمعیت بیش از ۱۹میلیون و ۵۱۸ هزار نفر در این بافتها سکونت داشتهاند.
علل بروز حاشیهنشینیبراساس منابع و تحلیلهای صورت گرفته، در بلندمدت مسائلی نظیر فقدان نگاه و برنامهریزی آمایشی، وجود اقتصاد غیرمولد، عدمتعادل منطقهای، مدیریت ناتوان برنامهریزی فضایی، بیعدالتیهای اجتماعی و اقتصادی، تمرکز سرمایهگذاری دولت در شهرها و بورسبازی زمین و مسکن در بروز حاشیهنشینی در ایران نقشآفرین بودهاند؛ اما تحلیلگران، تغییر و تحولات رخ داده طی سالهای اخیر ازجمله تورم بخش مسکن و سرریز جمعیت شهرها، ضعف در سیاستگذاریهای بازار اجاره، ناکارآمدی و ناتوانی مدیریت شهری، ضعف در تدوین مقررات شهری کاربری زمین و کمتوجهی به برنامهریزی توسعه روستایی و مهاجرت گسترده روستا به شهر را باعث افزایش و تشدید حاشیهنشینی تلقی میکنند.
براساس آمارهای رسمی در سال ۱۳۳۵حدود ۶۸درصد مردم در روستاها و ۳۲درصد در شهرها ساکن بودند اما بهمرورزمان این نسبت تغییر کرده و در سال ۱۴۰۰حدود ۷۶درصد مردم در شهر و ۲۴درصد در مناطق روستایی ساکن بودهاند. علاوه بر این جمعیت قابلتوجهی از مهاجران خارجی بهخصوص مهاجران افغانستانی نیز در مناطق حاشیهای مستقر شدهاند.
تورم بخش مسکن و سرریز جمعیت شهرهاطبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، در یک دهه اخیر تورم بخش مسکن در کشور و بهخصوص کلانشهرها بیش از ۱۵۰۰درصد بوده که همین عامل موجبات جابهجایی جمعیت و مهاجرت به سمت حاشیهها را فراهم کرده است. البته برآوردها حاکی از این است که بیش از ۳۰درصد از سیر افزایشی جمعیت حاشیهنشینان را ساکنان شهر اصلی تشکیل میدهند که توان تأمین مسکن قابل استطاعت در شهر را از دست دادهاند و ناگزیر به حاشیه کوچ کردهاند.
برآوردهای میدانی حاکی از آن است که تأمین مسکن برای خانوارها چه بهصورت استیجاری و چه بهصورت مالکیت در مناطق حاشیهنشین به میزان ۸۵درصد از هزینههای این بخش را میکاهد؛ ازاینرو خانوارها در شرایط تورمی، این مناطق را بهعنوان آخرین پناهگاه خود انتخاب میکنند.
تحقیقات میدانی حاکی از آن است که خانوارها در شرایط ویژه میتوانند تا ۶۰درصد از درآمد ماهانه خود را صرف تأمین مسکن کنند و درواقع از تابآوری بسیاری برخوردارند. این بدان معناست که افراد ترجیح میدهند با افزایش هزینهها همراهی بیشتری کنند اما از محل سکونت خود جابهجا نشوند. بهمحض اینکه میزان هزینههای بخش مسکن از ۶۰درصد و حتی رقمهای ۵۰و ۴۵درصد بیشتر شود جابهجایی جمعیت و مهاجرت حاشیهای درونشهری رخ خواهد داد. بنابراین تعدیل قیمتهای بازار مسکن بهخصوص در بخش استیجاری میتواند روند رو به رشد حاشیهنشینی را کندتر کند و حتی در درازمدت به سامانده نسبی آن منجر شود.
ترکیب بافتهای ناپایداربراساس آمارهای مربوط به سال ۱۳۹۵، مجموع مساحت بافتهای ناکارآمد در سطح کشور (اعم از بافتهای فرسوده، تاریخی و سکونتگاههای غیررسمی و حاشیهای) برابر ۱۶۲هزار و ۶۶۷هکتار بوده و درمجموع حدود ۵میلیون و ۸۳۷هزار خانوار با جمعیت بیش از ۱۹میلیون و ۵۱۸ هزار نفر در این بافتها سکونت داشتهاند.
از مجموع مساحت بافتهای ناکارآمد، ۳۲هزار و ۶۲۶هکتار مربوط به بافتهای تاریخی بوده و بیش از ۸۲۵هزار خانوار با جمعیت ۲میلیون و ۵۴۲هزار نفر در این مناطق ساکن بودهاند. تعداد واحدهای مسکونی در بافتهای تاریخی ۷۹۲هزار واحد برآورد شده است.
همچنین حدود ۷۱.۱هزار هکتار از بافتهای ناکارآمد را بافتهای فرسوده تشکیل دادهاند و درمجموع حدود ۳.۲میلیون واحد مسکونی در این بافتها قرار گرفته است. براساس آمارهای رسمی، در سال ۹۵بالغبر ۱۰میلیون و ۷۶۲هزار نفر در قالب ۳میلیون و ۳۴۶هزار خانوار در این مناطق ساکن بودهاند که یکی از اهداف اصلی طرح ملی بازآفرینی پایدار شهری محسوب میشوند.
علاوه بر بافتهای تاریخی و فرسوده، ۵۸هزار و ۹۵۶هکتار از بافتها ناکارآمد نیز سکونتگاههای غیررسمی بوده که طبق برآوردها یکمیلیون و ۷۴۰هزار واحد مسکونی را در برگرفته است و یکمیلیون و ۸۲۸خانوار با جمعیت ۶میلیون و ۲۱۵هزار نفر در این مناطق سکونت داشتهاند.
نکته اینجاست که بافتهای حاشیهای و سکونتگاههای غیررسمی، پناهگاه خانوارهای رانده شده از بازارهای مسکن و اجاره نیز محسوب میشود و از سال ۹۵تاکنون براساس برآورد دبیرخانه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار، جمعیت سکونتگاههای غیررسمی با ۱۴.۸درصد افزایش به ۷میلیون و ۱۳۶هزار نفر رسیده است.
توزیع سکونتگاههای غیررسمی در استانهابررسی وضعیت پراکنش فضایی محلات هدف اسکان غیررسمی در استانهای کشور نشاندهنده این است که استانهای خراسان رضوی و خوزستان بهترتیب با تعداد ۱۰۷و ۱۰۳محله بیشترین تعداد محلات هدف حاشیهنشینی را در کشور دارا بودهاند و در مقابل استانهای چهارمحال و بختیاری و ایلام نیز با تعداد ۳و ۴محله، کمترین تعداد محلات را در خود جای دادهاند.
آمارها نشان میدهد که از نظر تعداد جمعیت ساکن در سکونتگاههای غیررسمی، استان خراسان رضوی با جمعیت ۶۶۸هزار نفر در رتبه نخست قرار داشته و پسازآن استانهای کرمانشاه با جمعیتی ۵۴۳هزارنفری و آذربایجان شرقی با جمعیت ۶۱۳هزارنفری در رتبههای دوم و سوم قرار گرفتهاند.
درمجموع و میتوان گفت که در زمینه وضعیت سکونتگاههای غیررسمی، استانهای خراسان رضوی، خوزستان، کردستان، کرمانشاه، آذربایجان شرقی و سیستان و بلوچستان در اولویت مداخله قرار دارند و در بازآفرینی شهری باید به آنها توجه ویژه شود.
کد خبر 726320 منبع: روزنامه همشهری برچسبها قیمت مسکن و زمین سرشماری مسکن حاشیه نشینیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: قیمت مسکن و زمین سرشماری مسکن حاشیه نشینی سکونتگاه های غیررسمی تاریخی و سکونتگاه بافت های ناکارآمد خانوار با جمعیت بافت های فرسوده براساس آمارهای بازآفرینی شهری ملی بازآفرینی حاشیه نشینی بافت ها حاشیه ای بوده اند سال ۱۳۹۵ بخش مسکن استان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۱۵۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ساخت ۱۵۰ هزار مسکن استطاعت پذیر در تهران | ۵۵۰۰ خانه فرسوده و خطرناک نوسازی می شوند
به گزارش همشهری آنلاین، براساس گفتههای حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران، حدود ۴۵۰۰هکتار بافت فرسوده در تهران وجود دارد که ۵۲درصد آنها باید نوسازی شود؛ چراکه این بافتها در زمان وقوع حوادث غیرمترقبه مانند زلزله بهمثابه بمب عمل میکنند و سبب افزایش تخریبها میشوند، از اینرو مدیریت شهری ششم نگاه ویژهای به این بافتها داشته و نوسازی آنها را در اولویت قرار داده است. برای تسریع و تسهیل این فرآیند، تسهیلات و مشوقهایی مانند تخفیف عوارض صدور پروانه پیشبینی شده است. همین رویکرد و سیاست باعث شد تا بافتهای فرسوده روی ریل نوسازی قرار بگیرند و آنطور که مهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در گفتوگو با همشهری عنوان کرده: «در سال گذشته ۵۸۰۰پلاک فرسوده در تهران نوسازی شد.» او در ادامه آخرین اقدامات سال گذشته و برنامههای سال جدید را تشریحکرد.
رشد ۱۳۸درصدی صدور پروانهدر راستای تحقق حکم ۷۲برنامه ۴ساله چهارم توسعه و تحول شهر تهران مبنی بر نوسازی سالانه ۳درصد پلاکها در بافتهای فرسوده، سال گذشته ۵هزار و ۵۰۵پلاک در بافتهای فرسوده مناطقی چون ۱۵، ۱۸و... شناسایی و هدفگذاری شد. با همت و پیگیری مدیران شهری مناطق و سازمان نوسازی تا اواسط اسفند ۱۴۰۲، هدفگذاریها محقق شد و صدور پروانه در این بافتهای فرسوده ۱۳۸درصد رشد داشته است.
منطقه ۱۵، رکورددار نوسازیدر منطقه ۱۵، بیشترین پلاک فرسوده را داشتیم که پیگیریهای رخ داده سبب شد تا این منطقه در فرآیند نوسازی، رکورددار شود. مناطق ۱۸، ۱۷، ۱۴، ۱۳، ۷، ۱۶، ۱۰و ۲۰هم سهم نوسازی سالانه ۳درصد را محقق کردند. منطقه ۱۲با وجود محدودیتهای میراثی در ۴محله آمار و عملکرد قابلقبولی در نوسازی بافتهای فرسوده داشته است.
تصویب ۷۳طرح موضعی و موضوعیبراساس حکم ۷۲برنامه ۴ساله چهارم توسعه و تحول شهر تهران (احیاء و نوسازی بافتهای فرسوده) تا پایان سال گذشته ۷۳طرح موضعی (از نظر زمانی و مکانی با محدودیت مواجه بودند.) و موضوعی (احیای برخی از مکانهای متروک) تهیه و تصویب شد. همچنین امکانسنجی و بازنگری شبکه معابر به مساحت ۶۰۰۰هکتار و ۱۲طرح بازآفرینی به مساحت ۳۲۰۰هکتار در دستور کار سازمان نوسازی شهر تهران قرار گرفت و عملیاتی شد.
تحول در ۲هزار هکتارطرح تحول محدوده جنوب شهر تهران بنا به دستور شهردار تهران در محدودهای به وسعت بیش از ۲۰۰۰هکتار در دستور کار سازمان نوسازی قرار گرفت. با توجه به مشکلات و چالشهای عمده این محدوده و با هدف خارج کردن محدوده از چرخه فرسودگی و ناکارآمدی، فرآیند تهیه طرح با رویکرد تجدیدحیات و بازساخت شهری و توسعه عادلانه و... توسط مشاور آغاز شده و امیدواریم در نیمه نخست سال شاهد دستاوردهای این طرح باشیم.
اجراییشدن ۱۵۰هزار مسکن استطاعتپذیربرای تعادلبخشی به قیمت و تولید مسکن، عملیات احداث بیش از ۱۵۰هزار واحد مسکونی استطاعتپذیر با رویکرد نوسازی بافتهای فرسوده در دستور کار سازمان نوسازی قرار گرفته است. همچنین در دوره جدید مدیریت شهری، بودجه سازمان نوسازی از ۲۰۰میلیارد تومان، امسال به مبلغ ۶هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
۸ مشوق برای نوسازی خانههای فرسوده تخفیفات ویژه عوارض پروانه ساختمانی وام ۴۵۰میلیونتومانی دولت تخفیف ۵۰درصدی حقالزحمه ناظر سازمان نظاممهندسی یکطبقه تشویقی به املاک بالای ۱۰۰مترمربع تراکم ۴طبقه به املاک ۵۰تا ۱۰۰مترمربع که امکان تجمیع ندارند ۲طبقه تشویقی درصورتیکه مساحت کل تجمیع به ۴۰۰متر برسد ساخت پارکینگهای محلی برای جای پارک خودرو در بافتهای فرسوده ارائه رایگان کل مساحت بنبست درصورت تجمیع تمامی املاک واقع در کوچه بنبست
۵ برنامه مهم در سال ۱۴۰۳
طراحی و اجرای پروژهها و عرصههای خدماتی و ساماندهی عرصههای عمومی در محدوده طرحهای موضعی مصوب دهونک، گلابدره، سیمین قلعه، کن و فرحزاد انجام میشود.
پروژههای بزرگ بازآفرینی مانند پروژه باغراه حضرت فاطمه(س) و نفرآباد هم وارد فاز اجرایی شدهاند و اکنون به پیشرفت فیزیکی ۵۰درصد رسیدهاند و قطعا امسال هم کارها با سرعت پیگیری میشود.
آییننامه سازمان اجرایی طرح موضعی حیاط تهران (اسلامآباد؛ حدفاصل جنوب مجموعه آتیساز تا باغراه فدک در محدودهای به مساحت ۱۱۷هکتار) در شورا تصویب شده است که براساس این طرح، ساماندهی محدوده ۱۱۷هکتاری انجام میشود. در ۷هکتار از اراضی متعلق به شهرداری (فضاهای سکونت و پشتیبان سکونت در حدفاصل پلمدیریت تا پلنیایش) واحدهای مسکونی معوض برای واگذاری به ۵۰۱قطعه ساخته میشود و سایر بخشها (شمال پل نیایش تا مجتمع مسکونی آتیساز و جنوب پل مدیریت تا باغراه فدک) هم فضایسبز و باز و گردشگری طراحی خواهد شد.
طرح احداث ۱۵۰هزار واحد مسکونی در شهر تهران عملیاتی میشود.
عملیات اجرایی پروژههای خدماتی و مسکونی مشارکتی محله نفرآباد به اتمام میرسد و بهرهبرداری میشود.
کد خبر 846543 منبع: روزنامه همشهری برچسبها بافت فرسوده شهردارى تهران تهران